Kończy mi się umowa o pracę, jestem na zwolnieniu lekarskim – co robić?

Kiedy kończy się umowa o pracę, a jednocześnie przebywasz na zwolnieniu lekarskim, sytuacja może wydawać się skomplikowana. Warto wiedzieć, jakie prawa Ci przysługują i jakie kroki należy podjąć, aby zapewnić sobie ciągłość świadczeń oraz ochronę prawną. W poniższym artykule znajdziesz szczegółowe informacje na ten temat.

Co zrobić, gdy kończy się umowa o pracę podczas zwolnienia lekarskiego?

Przede wszystkim, kluczowym elementem jest ustalenie, czy Twoje zwolnienie lekarskie rozpoczęło się jeszcze w trakcie trwania umowy o pracę, czy już po jej zakończeniu. Jeśli zwolnienie wystawiono w trakcie zatrudnienia, masz prawo do wynagrodzenia chorobowego, a po zakończeniu umowy – do zasiłku chorobowego wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

Jeżeli natomiast choroba rozpoczęła się po zakończeniu stosunku pracy, wciąż możesz uzyskać zasiłek chorobowy, ale pod warunkiem, że niezdolność do pracy trwała nieprzerwanie co najmniej 30 dni i powstała w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego. W przypadku chorób zakaźnych lub innych z dłuższym okresem wylęgania, termin ten wynosi do 3 miesięcy.

Jak uzyskać zasiłek chorobowy po zakończeniu umowy?

Aby uzyskać zasiłek chorobowy po zakończeniu umowy o pracę, musisz spełnić kilka formalności. Zwolnienie lekarskie (e-ZLA) powinno zostać wystawione na byłego pracodawcę – z podanym jego NIP-em. Następnie należy złożyć wniosek do ZUS, korzystając z formularzy takich jak Z-10 oraz ZAS-53. Wszystkie dokumenty możesz przesłać elektronicznie przez platformę PUE ZUS, co znacznie ułatwia proces.

Warto pamiętać, że ZUS nie wypłaci zasiłku automatycznie. Konieczne jest złożenie wniosku o wypłatę świadczenia. Jeśli tego nie zrobisz, nie otrzymasz należnych pieniędzy.

Jak długo można korzystać ze świadczeń chorobowych?

Okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia wynosi maksymalnie 91 dni. W szczególnych przypadkach, takich jak ciąża, gruźlica czy poddanie się niezbędnym badaniom lekarskim związanym z dawstwem narządów, okres ten może być wydłużony do 182 lub nawet 270 dni. Ważne jest, aby zachować ciągłość zwolnienia lekarskiego – nawet jeden dzień przerwy może skutkować utratą prawa do świadczeń.

Jeśli po wyczerpaniu okresu zasiłkowego nadal jesteś niezdolny do pracy, możesz ubiegać się o świadczenie rehabilitacyjne. Jest ono przyznawane na maksymalnie 12 miesięcy i zależy od decyzji lekarza orzecznika ZUS.

Czy pracodawca może zwolnić pracownika na L4?

Przepisy Kodeksu pracy chronią pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim. Zgodnie z artykułem 41, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w trakcie nieobecności pracownika spowodowanej chorobą. Istnieją jednak wyjątki – jeśli niezdolność do pracy trwa dłużej niż 3 miesiące, a pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy, pracodawca ma prawo rozwiązać umowę bez wypowiedzenia.

Warto również wiedzieć, że zwolnienie lekarskie nie wydłuża okresu wypowiedzenia. Jeśli umowa kończy się w trakcie L4, stosunek pracy wygasa zgodnie z planowanym terminem.

Co zrobić, jeśli lekarz odmawia przedłużenia zwolnienia?

Może się zdarzyć, że Twój lekarz prowadzący nie będzie dostępny lub odmówi przedłużenia zwolnienia lekarskiego. W takiej sytuacji masz kilka możliwości:

• Skorzystanie z konsultacji u innego lekarza psychiatry lub internisty, który może wystawić kolejne zwolnienie lekarskie,
• Rejestracja w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna – pozwala to na uzyskanie nowego zwolnienia lekarskiego na NIP urzędu pracy w razie dalszej niezdolności do pracy,
• Ubieganie się o świadczenie rehabilitacyjne, jeśli niezdolność do pracy trwa nadal po wyczerpaniu okresu zasiłkowego.

Jakie dane zawiera elektroniczne zwolnienie lekarskie?

Od 2018 roku zwolnienia lekarskie wystawiane są wyłącznie w formie elektronicznej (e-ZLA). Dzięki temu nie musisz dostarczać dokumentu osobiście do pracodawcy – trafia on automatycznie do ZUS oraz, w przypadku trwającego zatrudnienia, do Twojego pracodawcy.

Na zwolnieniu lekarskim nie znajdziesz informacji o rodzaju choroby ani specjalizacji lekarza. Widoczne są jedynie dane pacjenta, lekarza oraz okres zwolnienia. To ważne, ponieważ pracodawca nie ma prawa żądać szczegółowych informacji o Twoim stanie zdrowia.

Co zrobić w przypadku kontroli ZUS?

ZUS ma prawo przeprowadzić kontrolę w celu sprawdzenia zasadności zwolnienia lekarskiego. Jeśli przebywasz na L4, musisz przestrzegać zaleceń lekarza i unikać działań, które mogłyby zostać uznane za niezgodne z celem zwolnienia. W razie nieobecności w domu podczas kontroli, warto wcześniej uzyskać od lekarza adnotację o możliwości wyjazdu lub innych aktywności wspierających proces leczenia.

„Wyjazdy na zwolnieniu lekarskim od psychiatry, spacery czy aktywność fizyczna mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne, jednak zawsze warto skonsultować to z lekarzem.”

Jak postępować, gdy kończy się umowa o pracę, a jesteś w ciąży?

Kobiety w ciąży są objęte szczególną ochroną prawną. Zgodnie z Kodeksem pracy, umowa o pracę zawarta na czas określony, która miałaby się zakończyć po upływie trzeciego miesiąca ciąży, zostaje automatycznie przedłużona do dnia porodu. Wyjątkiem są umowy na zastępstwo.

Jeśli jednak umowa zakończyła się przed upływem trzeciego miesiąca ciąży, masz prawo do kontynuowania zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego, pod warunkiem spełnienia wymagań formalnych. Warto zachować ciągłość zwolnienia i regularnie konsultować się z lekarzem prowadzącym.

Co zrobić, jeśli ZUS wstrzyma wypłatę zasiłku?

W przypadku wstrzymania wypłaty zasiłku przez ZUS, masz prawo do odwołania się od decyzji. Warto zgromadzić dokumentację medyczną potwierdzającą Twoją niezdolność do pracy i skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy. W razie potrzeby możesz również zgłosić sprawę do sądu pracy.

Podsumowanie formalności związanych z zakończeniem umowy i zwolnieniem lekarskim

Kończąca się umowa o pracę podczas zwolnienia lekarskiego wymaga podjęcia kilku kroków, aby zapewnić sobie ciągłość świadczeń. Kluczowe działania to:

• Uzyskanie zwolnienia lekarskiego wystawionego na byłego pracodawcę,
• Złożenie wniosku do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego,
• Monitorowanie okresu zasiłkowego i ubieganie się o świadczenie rehabilitacyjne w razie potrzeby,
• Rejestracja w urzędzie pracy w przypadku braku możliwości przedłużenia zwolnienia.

Pamiętaj, że Twoje prawa jako pracownika są chronione przez przepisy Kodeksu pracy. W razie wątpliwości warto skonsultować się z prawnikiem lub skorzystać z pomocy doradców ZUS.

Co warto zapamietać?:

• Prawo do wynagrodzenia chorobowego przysługuje, jeśli zwolnienie lekarskie rozpoczęło się w trakcie umowy o pracę.
• Okres pobierania zasiłku chorobowego po ustaniu zatrudnienia wynosi maksymalnie 91 dni, z możliwością wydłużenia w szczególnych przypadkach.
• Wniosek o zasiłek chorobowy należy złożyć do ZUS, korzystając z formularzy Z-10 oraz ZAS-53.
• Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego, z wyjątkiem określonych sytuacji.
• Kobiety w ciąży mają szczególną ochronę prawną, a umowa o pracę może być automatycznie przedłużona do dnia porodu.