Jakie składki płaci emeryt zatrudniony na umowę o pracę?
Zatrudnienie emeryta na umowę o pracę to coraz częstsza praktyka, zarówno z uwagi na potrzeby finansowe seniorów, jak i korzyści dla pracodawców. Jednakże, wiąże się to z koniecznością przestrzegania przepisów dotyczących składek ZUS. W artykule szczegółowo omówimy, jakie składki są obowiązkowe w przypadku zatrudnienia emeryta na umowę o pracę w 2025 roku.
Jakie składki musi odprowadzać pracodawca za emeryta?
Emeryt zatrudniony na podstawie umowy o pracę podlega obowiązkowi odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne, podobnie jak każdy inny pracownik. Zgodnie z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych, pracodawca ma obowiązek zgłosić emeryta do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w terminie 7 dni od daty rozpoczęcia stosunku pracy. W tym celu należy wypełnić formularz ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia.
Obowiązkowe składki odprowadzane przez pracodawcę obejmują:
- składkę emerytalną (9,76% podstawy wymiaru),
- składkę rentową (6,5% podstawy wymiaru),
- składkę wypadkową (wysokość zależna od ryzyka zawodowego, od 0,67% do 3,33%),
- składkę zdrowotną (9% podstawy wymiaru).
Dodatkowo, w przypadku kobiet powyżej 55. roku życia i mężczyzn powyżej 60. roku życia, pracodawca jest zwolniony z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.
Składki finansowane przez pracownika
Oprócz składek odprowadzanych przez pracodawcę, emeryt jako pracownik również ponosi część kosztów ubezpieczeń społecznych. Składki te są potrącane z wynagrodzenia brutto i obejmują:
- składkę emerytalną (9,76%),
- składkę rentową (1,5%),
- składkę chorobową (2,45%),
- składkę zdrowotną (9%).
Warto zaznaczyć, że składka chorobowa jest obowiązkowa w przypadku umowy o pracę, co odróżnia ją od umowy zlecenia, gdzie jest dobrowolna.
Jakie są różnice w przypadku innych form zatrudnienia?
Emeryci mogą być zatrudniani nie tylko na podstawie umowy o pracę, ale także na umowę zlecenie czy umowę o dzieło. Każda z tych form wiąże się z różnymi zasadami oskładkowania.
Umowa zlecenie
W przypadku umowy zlecenie, składki ZUS są naliczane w zależności od tego, czy jest to jedyna forma zatrudnienia emeryta, czy też posiada on dodatkowe źródła dochodu. Jeśli umowa zlecenie jest jedynym źródłem dochodu, obowiązkowe są składki:
- emerytalna,
- rentowa,
- wypadkowa,
- zdrowotna.
Składka chorobowa jest w tym przypadku dobrowolna. Natomiast jeśli emeryt jest zatrudniony na umowę o pracę u innego pracodawcy i osiąga wynagrodzenie co najmniej minimalne, zleceniodawca odprowadza jedynie składkę zdrowotną.
Umowa o dzieło
Umowa o dzieło jest najmniej obciążającą formą zatrudnienia pod względem składek ZUS. Co do zasady, od wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło nie odprowadza się składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy umowa o dzieło została zawarta z pracodawcą, z którym emeryt ma już podpisaną umowę o pracę. Wówczas wynagrodzenie z obu umów jest łączone i oskładkowane.
Kiedy emeryt nie musi płacić składek społecznych?
W pewnych okolicznościach emeryt może być zwolniony z obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Dotyczy to sytuacji, gdy:
- jest zatrudniony na umowę zlecenie i jednocześnie pracuje na etacie, a jego wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę jest równe lub wyższe od minimalnego wynagrodzenia,
- osiąga przychód z kilku umów zlecenia, których łączna wartość przekracza minimalne wynagrodzenie – wówczas obowiązek oskładkowania dotyczy tylko jednej z tych umów.
Jeżeli emeryt osiąga minimalne wynagrodzenie z tytułu jednej umowy, nie ma obowiązku opłacania składek społecznych od kolejnych umów zlecenia.
Jakie ulgi podatkowe przysługują pracującym emerytom?
Od 2022 roku wprowadzono tzw. ulgę PIT-0 dla pracujących emerytów, którzy zrezygnują z pobierania świadczenia emerytalnego. Dzięki tej uldze, emeryt nie płaci podatku dochodowego od przychodów z pracy do kwoty 85 528 zł rocznie. Ulga ta dotyczy wszystkich form zatrudnienia, w tym umowy o pracę, zlecenia i dzieła.
Warto również pamiętać, że emerytów obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 30 000 zł. Dzięki temu ich dochody do tej kwoty nie są opodatkowane, co pozwala na zwiększenie realnych dochodów.
Przykład zastosowania ulgi PIT-0
Pan Jan, który osiągnął wiek emerytalny, zdecydował się kontynuować pracę na etacie i zrezygnował z pobierania emerytury. Dzięki uldze PIT-0, jego dochody z wynagrodzenia do kwoty 85 528 zł rocznie są zwolnione z podatku dochodowego. Dodatkowo korzysta z kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 zł, co oznacza, że jego realne dochody są wyższe niż w przypadku standardowego opodatkowania.
Jakie obowiązki ma pracodawca wobec ZUS?
Zatrudniając emeryta, pracodawca ma obowiązek zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych w ciągu 7 dni od daty rozpoczęcia stosunku pracy. W tym celu należy wypełnić formularz ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia. W przypadku zmiany danych pracownika lub zakończenia stosunku pracy, pracodawca jest zobowiązany do zgłoszenia tych zmian w ZUS.
Pracodawca jest również odpowiedzialny za odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia emeryta. Warto pamiętać, że emeryci nie powinni składać oświadczenia PIT-2, ponieważ kwota zmniejszająca podatek jest uwzględniana przy wypłacaniu emerytury przez ZUS.
Pracodawca musi zgłosić emeryta do ZUS w terminie 7 dni od daty zatrudnienia, używając formularza ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia.
Podsumowanie składek ZUS w 2025 roku
W 2025 roku zasady oskładkowania emerytów zatrudnionych na umowę o pracę pozostają takie same jak w latach poprzednich. Obowiązkowe składki obejmują ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne. Pracodawca jest zwolniony z opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w przypadku kobiet powyżej 55. roku życia i mężczyzn powyżej 60. roku życia. Warto również pamiętać o ulgach podatkowych, takich jak PIT-0, które mogą znacząco zwiększyć dochody pracujących emerytów.
Co warto zapamietać?:
- Obowiązkowe składki ZUS dla emerytów zatrudnionych na umowę o pracę: emerytalna (9,76%), rentowa (6,5%), wypadkowa (0,67%-3,33%), zdrowotna (9%).
- Pracodawca ma 7 dni na zgłoszenie emeryta do ZUS, używając formularza ZUS ZUA.
- Emeryci mogą być zwolnieni z płacenia składek społecznych, jeśli ich wynagrodzenie z umowy o pracę jest równe lub wyższe od minimalnego wynagrodzenia.
- Ulga PIT-0 dla pracujących emerytów zwalnia ich z podatku dochodowego do kwoty 85 528 zł rocznie, a dodatkowo przysługuje im kwota wolna od podatku 30 000 zł.
- Pracodawca jest odpowiedzialny za odprowadzanie zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzenia emeryta i nie powinien składać oświadczenia PIT-2.