Prawa konsumenta to zespół praw, które określają obowiązki przedsiębiorców, z usług których korzystamy. Prawa te mają na celu ochronę konsumenta, jako strony słabszej w przypadku zaistnienia ewentualnych sporów.
Dlaczego warto znać prawa konsumenta?
W dzisiejszym świecie, realnym i wirtualnym, w każdym tygodniu podejmujemy się dziesiątek różnego rodzaju transakcji. A tyle razy, ile ich dokonujemy, tyle razy jesteśmy narażeni na naruszenie naszych praw przez przedsiębiorcę nieroztropnego lub takiego, który po prostu ma złe zamiary. O własne prawa i przywileje, ale też obowiązki trzeba dbać. Dlatego warto mieć choćby powierzchowną świadomość tego, jakie traktowanie przy zawieraniu transakcji nam się należy. Warto zacząć od ustalenia kim w ogóle według prawa jest konsument? To osoba fizyczna, która zawiera umowę z przedsiębiorcą. Umowa ta nie może być związana w żaden sposób z aktywnością zawodową konsumenta. Umowy zawierane pomiędzy jednym przedsiębiorcą i drugim są regulowane zupełnie innym zestawem przepisów. Spełniasz warunki bycia konsumentem? Ten artykuł jest dla ciebie.
Jakie są to prawa?
Często zapisy, które widzimy przy kupnie (przy okienku kasy czy w mailach, jeśli mówimy o transakcjach dokonywanych internetowo) są zwyczajnie niezgodne z prawem. Nie mogą więc de facto obowiązywać, nawet na terenie prywatnego punktu. Dlatego, jeśli przykładowo sprzedawca upiera się przy tym, że nie musi przyjmować towaru, który chcesz zareklamować – powołaj się na ustawę, która mówi dokładnie odwrotnie. Zgodnie z zapisami prawo do reklamacji przysługuje każdemu konsumentowi, który nabył wadliwy towar lub usługę. Nawet jeśli ten nie ma już w posiadaniu paragonu. W sytuacji wymienionej w ustawie – sprzedający ma obowiązek przyjąć taki towar. Oczywiście konsumenta też obowiązują pewne zapisy: towar musi nosić wadę fizyczną lub prawną. Ustawa zapewnia też na przykład bezpieczeństwo od klauzul abuzywnych – czyli stosowania niedozwolonych zapisów w umowach, które działają na niekorzyść konsumenta.
Inne prawa konsumenta to:
– prawo do informacji
– prawo do odstąpienia od umowy
– prawo do zwrotu towaru zakupionego przez Internet bez ponoszenia kosztów oraz podawania przyczyny w terminie 14 dni.
Każde z tych praw ma oczywiście szerokie rozwinięcie, zawierające dokładne zasady: warunki konieczne do spełnienia, aby w ogóle mogły przysługiwać czy definicje prawne.
Jak mogę egzekwować swoje prawa jako konsument?
Jeżeli chodzi o stanie na straży dobra konsumentów – jest to zadanie instytucji UOKIK. Jest to Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, do którego można zgłaszać zauważone nieprawidłowości w zakresie niedopełniania obowiązków przez przedsiębiorcę czy bezpieczeństwa produktów. Urząd ten działa prężnie, a kontaktować się z pracownikami można chociażby mailowo – zawiadomienie powinno zawierać informacje na temat sytuacji. Bywa , że taki spór kończy się przed sądem. Jednak przy dobrej woli obu stron większość spraw da się rozwiązać polubownie.