Każdemu człowiekowi zdarza się odkładanie czynności do wykonania w czasie, szczególnie gdy są one nieprzyjemne. Problem pojawia się wtedy, gdy zjawisko to przybiera szerszą skalę i rzutuje na nasze ważne życiowe obowiązki i zobowiązania. Staje się to wówczas objawem prokrastynacji i zaczyna bardzo utrudniać komfort życia.
Prokrastynacja co to jest?
Prokrastynacja jest to zjawisko odkładania zadań do wykonania w czasie. Przyczyna takiego postępowania związana jest z brakiem motywacji, niechęcią do wykonania danej rzeczy. Często może się ona wiązać z obawą przed porażką.
Powszechnie jest to domena ludzi o perfekcyjnym podejściu do życia. Ludzi, którzy uważają, że każdą czynność należy wykonać na 200%. Lęk przed możliwymi trudnościami, które mogą przeszkodzić w działaniu, powoduje u nich demotywację i ociąganie się. Może okazać się, że końcowy rezultat zakończonych zadań lub podjętych decyzji zawiera jakieś niedoskonałości w zestawieniu z założonym ideałem. Konfrontacja z rzeczywistością staje się dla nich przerażającą wizją.
Prokrastynator stara się zminimalizować ten lęk przeniesieniem realizacji celu na ostatnią chwilę. Wtedy łatwo jest stwierdzić, że nie dało się tej porażki uniknąć. Ewentualne niekorzystne efekty są wówczas naturalną konsekwencją braku czasu, a nie złego rozplanowania zadań.
Sposób działania osoby dotkniętej prokrastynacją
Prokrastynatorzy są to często osoby bardzo aktywne w planowaniu celów, które są nieraz bardzo ambitne. Wyznaczają sobie termin wykonania jakiegoś zadania, na przykład rocznego raportu, po czym przenoszą czas jego realizacji. Prokrastynator ma na jego wykonanie pół roku. Na początku jest to dużo czasu, osoba ta nie rozplanowuje zadań cząstkowych, które w końcu doprowadzą ją do celu napisania raportu. Jej umysł jest spokojny i zrelaksowany.
Im więcej czasu upływa, tym człowiek jest coraz bardziej zestresowany, uspokaja go ciągłe przeciąganie w czasie realizacji zadania. Proces ten jest powtarzany w całym cyklu pracy. W rezultacie osoba dotknięta prokrastynacją oddaje raport niedokładny, niedopracowany lub robi to po ustalonym terminie. Charakterystycznym dla prokrastynatora jest złożenie obietnicy, że to się już nigdy nie powtórzy. Tymczasem dzieje się to ciągle i nieprzerwanie, obniżając znacząco jakość i komfort życia takiego człowieka.
Jak walczyć ze zjawiskiem prokrastynacji i odzyskać jakość życia?
Niekontrolowane zjawisko prokrastynacji może doprowadzić do zaburzeń nerwicowych i depresyjnych, ponieważ każda porażka wpływa bardzo negatywnie na poczucie wartości osoby dotkniętej tą przypadłością.
Prokrastynacji nie leczy się farmakologicznie. Ma ona swoje podłoże w doświadczeniach z okresu dzieciństwa. Często są to zbyt wysokie wymagania, które zostały postawione w tamtym czasie i przerosły nasze możliwości.
Można próbować poradzić sobie samemu z zaistniałą sytuacją lub udać się do specjalisty na terapię. Należy ustalić kolejność priorytetów w życiu, ocenić w sposób realny możliwości i zasoby, jakimi dysponujemy, aby osiągnąć dane cele. Należy także nauczyć się dobrze planować czas, realizować duże projekty w formie zadań cząstkowych. Zrezygnować z wszystkich myśli i czynności, które powodują rozproszenie i dekoncentrację.
